Jasna Góra
Jasna Góra to sanktuarium oraz klasztor zakonu paulinów, położone na wzgórzu w Częstochowie. To jedno z najważniejszych miejsc kultu maryjnego w Polsce, będące centrum pielgrzymek katolików. Znajduje się tam cudowny obraz Matki Bożej Częstochowskiej, otoczony szczególną czcią wiernych. W 1994 roku Jasna Góra została uznana za pomnik historii.
Klasztor na Jasnej Górze powstał w 1382 roku, kiedy to książę Władysław Opolczyk sprowadził do Polski zakon paulinów z Węgier. Zakonnikom oddano drewniany kościół parafialny pw. Najświętszej Panny Maryi Dziewicy. W 1384 roku książę przekazał zakonowi wizerunek Matki Bożej z Dzieciątkiem, który według legendy namalował św. Łukasz Ewangelista. Obraz szybko zyskał sławę ze względu na cudowne uzdrowienia przypisywane jego mocy. Choć według badań obraz pochodzi z XIV wieku i jest dziełem włoskiego artysty, dla wiernych pozostaje symbolem duchowej opieki nad Polską.
Klasztor był wielokrotnie rozbudowywany. Początkowo w latach 1425–1429 wzniesiono murowaną świątynię na miejscu wcześniejszego, drewnianego kościoła. Z biegiem czasu powstała także gotycka kaplica Matki Bożej, a sam klasztor otoczono fortyfikacjami, które okazały się kluczowe w obronie przed najazdami, zwłaszcza podczas potopu szwedzkiego w 1655 roku.
Wydarzenie to przyniosło Jasnej Górze szczególne znaczenie dla Polaków, gdyż stała się symbolem walki o wolność i wiarę. Król Jan II Kazimierz Waza w 1656 roku złożył w katedrze lwowskiej uroczyste śluby, zawierzając kraj opiece Matki Bożej. Śluby te powtórzono w 1956 roku podczas Jasnogórskich Ślubów Narodu, autorstwa prymasa Stefana Wyszyńskiego.
Na przestrzeni wieków Jasna Góra gościła wielu znamienitych pielgrzymów, w tym papieży: św. Jana Pawła II, Benedykta XVI i Franciszka. Obiekty sakralne na Jasnej Górze powstawały na przestrzeni różnych epok, począwszy od XV wieku aż do czasów współczesnych. Wśród nich znajdują się bazylika mniejsza, kaplica Matki Bożej Częstochowskiej, muzea oraz cenne zbiory wotywne.
Podczas II wojny światowej klasztor był okupowany przez wojska niemieckie, jednak zakonnicy ukryli oryginał cudownego obrazu, aby uchronić go przed zniszczeniem. Jasna Góra była także schronieniem dla partyzantów i Żydów.
Dziś Jasna Góra jest ważnym miejscem kultu religijnego i historycznym symbolem polskiej wiary, nadziei i narodowej tożsamości.